Τρίτη 24 Αυγούστου 2010

History of Western Philosophy


H "Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας του Ράσελ" είναι τελείως διαφορετική από το προηγούμενο φιλοσοφικό βιβλίο του ντε Μπότον που διάβασα σ' αυτές τις διακοπές.
Ο Ράσελ έγραψε ένα εντελώς διαφορετικό έργο. Κατ' αρχάς, ως προς την έκταση, είναι τεράστιο [κοντά στις 800 σελίδες] και ασχολείται με όλους τους σημαντικούς φιλοσόφους από τους Προσωκρατικούς μέχρι τον Ντιούι και τον Μπεργκσόν στον εικοστό αιώνα.
Οι ιδέες του κάθε φιλόσοφου παρουσιάζονται πάντοτε σε σχέση με την ιστορική στιγμή που έδρασε η κάθε προσωπικότητα, κάτι που φωτίζει ιδιαίτερα τον αναγνώστη για να κατανοήσει ολόπλευρα το περιβάλλον που επέδρασε στη διαμόρφωση της σκέψης του.
Διαφωτιστικές επίσης είναι και οι σχετικές βιογραφικες πληροφορίες της κάθε προσωπικότητας.
Η κριτική του Ράσελ άλλες φορές είναι σαρκαστική, όπως στη σελίδα 450, όπου συζητά για τον Θωμά Ακινάτη, και χαρακτηριστικά γράφει
"Τι νόημα έχει η προσευχή αφού υπάρχει η θεία πρόνοια;",
άλλοτε ειρωνική, όπως στη σελίδα 452 για τον ίδιο φιλόσοφο, όπου παρουσιάζοντας τα επιχειρήματά του περί ανάστασης του σώματος... ακόμη και στην περίπτωση του ανθρωπωφάγου και των θυμάτων του λέει
"Χαίρομαι να πω πως αυτή η δυσκολία, η οποία με πρώτη ματιά φαίνεται αξεπέραστη, επιλύεται παρακάτω στο έργο Summa contra Gentiles."
Πάντως, παρά τα γνωστά του  αντιθησκευτικά πιστεύω, ο Ράσελ δε τυφλώνεται κατά την κριτική του. Π.χ. στη σελίδα 467 παραδέχεται την ικανότητα του Χριστιανισμού να αφομοιώνει προηγούμενες ιδέες από διάφορες πηγές όπως ο ιουδιασμός, ο περσικός διισμός ή ακόμη και ο νέοπλατωνισμός.
Ούτε φοβάται να "αποκαθηλώσει" μεγάλα ονόματα όπως ο Έρασμος [σ. 502], όταν κριτικάρει την κοντόφθαλμη στάση του όσον αφορά το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών ενός ουμανιστικού σχολείου - όπως τα ακριβά ιδιωτικά στα οποία ο ίδιος ο Ράσελ φοίτησε- που περιοριζόταν κυρίως στις κλασικές σπουδές, και μάλιστα από το πρωτότυπο, ενώ οι επιστήμες δε θεωρούνταν βέβαια κατάλληλη ύλη για τα μυαλά των μελλοντικών καθώς πρέπει κυρίων...


Bertrand Russell (1961). History of Western Philosophy. London: Unwin University Books.
[έβδομη ανατύπωση 1974]

Δεν υπάρχουν σχόλια: