ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ "ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ"

Την περασμένη εβδομάδα ξαναδιάβασα (στα λεωφορεία κατά τη διαδρομή μου από και προς τη βιβλιοθήκη) το «βίο του Αλεξάνδρου» από τη συλλογή του Πλούταρχου «Βίοι Παράλληλοι».

Ο Πλούταρχος βέβαια δε γράφει μια λεπτομερή ιστορία της εκστρατείας του Αλεξάνδρου. Όπως ο ίδιος δηλώνει στον πρόλογό του το ενδιαφέρον του επικεντρώνεται στο χαρακτήρα του ιστορικού προσώπου, οπότε τον ενδιαφέρουν όχι τόσο πολύ οι λεπτομέρειες μιας σπουδαίας μάχης, αλλά ακόμη και ασήμαντα γεγονότα, κουτσομπολευτικά ανέκδοτα από τη ζωή του ήρωά του, ή ακόμη και διάφορες σχεδόν απίστευτες επιστολές ή δοξασίες. Σαν το ζωγράφο, προσπαθεί να σκιαγραφήσει την προσωπικότητα του Αλέξανδρου (γι’ αυτό και ονόμασε τη συλλογή του «Βίους» και την ξεκίνησε με δύο μεγάλους στρατηλάτες: τον Αλέξανδρο και τον Καίσαρα.)
Στο «Αλεξάνδρου του βασιλέως βίον» διαβάζουμε για όλες τις πτυχές της προσωπικότητας του μεγάλου στρατηλάτη: την φιλοτιμία του, την ιπποτική του συμπεριφορά, τη φιλομάθεια, τη θεϊκή του καταγωγή, τη γενναιοδωρία, τις μεγάλες του αγάπες (οι οποίες φαίνεται πως δεν ήσαν μόνον οι Περσίδες «αλγηδόνες οφθαλμών»), αλλά και για τη σκληρότητά του και το ευέξαπτο του χαρακτήρα του, ιδίως μετά από τις φοβερές «ακρατοποσίες».
Από τη διήγησή του δε λείπουν φυσικά οι πασίγνωστες στιγμές της ζωής του Αλεξάνδρου: η εξημέρωση του Βουκεφάλα, ο εξανδραποδισμός της Θήβας, η μαντεία για το ανίκητο του τολμηρού βασιλιά, ο γόρδιος δεσμός, η ίδρυση της Αλεξάνδρειας, η επίσκεψη του ναού του Άμμωνα, η πυρπόληση των ανακτόρων στα Σούσα, οι Αμαζόνες, η συνάντησή του με τους γυμνοσοφιστές, η παράτολμη επίθεσή στο κάστρο των Μαλλών, ο δολοφονία του Κλείτου, ο θρήνος του για τον Ηφαιστίωνα, και η θανατηφόρα (από δηλητηρίαση;) ασθένειά του.

Μια γοργή, «κινηματογραφική» αφήγηση, που απλά δεν μπορείς να παρατήσεις πριν το τέλος της.



Πλούταρχου Αλέξανδρος.
πρόλογος Κ. Ζήτρος, εισαγωγή, μετάφραση και σχόλια Γιώργος Ράπτης
γενικοί επιμελητές τη; σειράς Πλούταρχος Βίοι Παράλληλοι: Δ. Λυπουρλής, Θ. Μαυρόπουλος & Κ. Ζήτρος
Ειδική έκδοση για την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ,
σε δύο τομίδια την 16 & 17 Σεπτεμβρίου 2008
(Πρώτη έκδοση, το 2005, από τις Εκδόσεις Ζήτρος)

Τα αγαπημένα μου βιβλία σχετικά με τον Αλέξανδρο:
Nίκος Καζαντζάκης (1977) Μέγας Αλέξανδρος. Αθήνα¨Εκδόσεις Καζαντζάκη
Α. Α. Πάλλη (1968) (επ.) Η φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου. Αθήνα: Εκδόσεις Γαλαξίας
Mary Renault (1975) The Nature of Alexander. London Penguin
Mary Renault (1984) The Alexander Trilogy. London Penguin

Τα έργα των αρχικών αρχαίων ιστορικών Καλλισθένη, Πτολεμαίου, Αριστόβουλου και Νέαρχου, όπως και οι «εφημερίδες», όπου επιμελώς καταγράφοταν όλες οι λεπτομέρειες της εκστρατείας, έχουν χαθεί.
Έτσι στηριζόμαστε κυρίως στις διασωθείσες ιστορίες πολύ μεταγενέστερων συγγραφέων που γράφουν περίπου τέσσερις αιώνες μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου:
Αρριανού (86 - 146 μ. Χ.) «Ανάβασις Αλεξάνδρου»
Πλούταρχου (46 - 120 μ. Χ.) «Βίοι παράλληλοι. Αλέξανδρος»
Διόδωρου του Σικελιώτου (1ος αιώνας μ. Χ.) «Βιβλιοθήκη ιστορική. Βίβλος επτακαιδεκάτη»
Quintus Curtius Rufus (1ος αιώνας μ. Χ.) “Historiae Alexandri Magni Macedonis”
Marcus Junianus Justinus (2ος αιώνας μ. Χ.) Epitome of the Philippic History of Pompeius Trogus.
http://www.forumromanum.org/literature/justin/english/index.html

βιβλιογραφία για τον Αλέξανδρο
http://1stmuse.com/alex3/bibliography.html

(η φωτογραφία του Αλέξανδρου από την εγκυκλοπαίδεια
Encyclopaedia Britannica 10th Edition (1902)
http://www.1902encyclopedia.com/)